پرسش . کسى که نمى تواند غسل کند، ولى تیمم برایش ممکن است ؛ آیا مى تواند با همسر خود نزدیکى کند و با تیمم نماز بخواند؟
همه مراجع (به جز فاضل ): آرى، مى تواند با همسر خود نزدیکى کند ؛ خواه بعد از داخل شدن وقت نماز باشد، یا پیش از آن.139
آیه اللّه  فاضل: پیش از داخل شدن وقت نماز، مانعى ندارد و بعد از آن ـ اگر بدون جهت با عیال خود نزدیکى کند ـ اشکال دارد ؛ ولى اگر نزدیکى براى لذت بردن یا امر عقلایى دیگر باشد، اشکال ندارد.2

پرسش . آیا مى شود غسل جنابت را قبل از وقت نماز انجام داد؟
همه مراجع: اگر به قصد قربت و داشتن طهارت غسل کند، کافى است و با آن مى تواند نماز بخواند.1

پرسش . با غسل جنابت تا چه زمانى مى توان نماز خواند؟
همه مراجع: تا زمانى که یکى از مبطلات وضو رخ ندهد، مى توان با آن نماز خواند.1

پرسش  ها و پاسخ ها ـ دفتر سى و دوم

احکام ویژه بانوان (مطابق با نظر ده تن از مراجع عظام)

  مؤلف: مجتبى حسینى؛

تنظیم و نظارت: نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه ها، معاونت مطالعات راهبردى- اداره مشاوره و پاسخ.

فهرست اجمالى

فهرست تفصیلى ··· 

مقدمه ···

فصل اول - بلوغ دختران و نشانه هاى آن···

فصل دوم ـ دوره عادت و قاعدگى (پریود)···

فصل سوم ـ مبتدئه، مضطربه و ناسیه···

فصل چهارم ـ غسل حیض···

فصل پنجم ـ باردارى و یائسگى···

فصل ششم ـ نماز حائض···

فصل هفتم ـ روزه حائض···

فصل هشتم ـ محرمات حائض···

فصل نهم ـ اسامى متبرکه···

فصل دهم ـ استحاضه···

فصل یازدهم ـ وضو و غسل استحاضه···

فصل دوازدهم ـ احکام نفاس و باردارى···

فصل سیزدهم ـ نماز و روزه مستحاضه···

فصل چهاردهم ـ دانستنى ها···

کلیدواژه ها ··· 

کتابنامه ··· 

پرسش . وظیفه مستحاضه قلیله چیست؟

همه مراجع: مستحاضه قلیله سه وظیفه دارد:

1. براى هر نماز (در صورت خون دیدن) یک وضو بگیرد؛ به عنوان مثال براى نماز ظهر یک وضو و براى نماز عصر وضوى دیگر.

2. براى هر نماز بنابر احتیاط واجب، پنبه (نوار بهداشتى) را عوض کند.

3. ظاهر فرج را اگر خون به آن رسیده، تطهیر کند.[1]

 تبصره 1 . نسبت به بند 2، آیه اللّه صافى و آیه اللّه نورى فتوا دارند ؛ یعنى، عوض کردن نوار بهداشتى را واجب مى دانند و آیه اللّه سیستانى و آیه اللّه مکارم احتیاط مستحب دارند ؛ یعنى، عوض کردن نوار بهداشتى را واجب نمى دانند.

 تبصره 2 . نسبت به بند 1 آیه اللّه  مکارم فتوا ندارند ؛ بلکه احتیاط واجب کرده اند.

 تبصره 3 . بر مستحاضه واجب است از بیرون آمدن خون جلوگیرى کند، (اگر براى او ضرر نداشته باشد).

پرسش  . آیا مستحاضه قلیله پس از آنکه از خون پاک شد، باید غسل کند؟

پرسش 1 . خانمى که شب ماه رمضان از حیض پاک مى شود و مى داند اگر بخوابد بعد از اذان صبح بیدار مى شود، تکلیفش چیست؟

همه مراجع (به جز مکارم): این شخص باید پیش از خواب غسل کند و اگر بدون غسل بخوابد و بعد از اذان صبح بیدار شود، روزه اش باطل است و باید علاوه بر قضاى آن، کفّاره هم بدهد.[1]

آیه اللّه  مکارم: اگر بدون غسل بخوابد و بعد از اذان صبح بیدار شود، روزه اش اشکال دارد و بنابر احتیاط واجب، بعد از ماه رمضان، آن را قضا کند و کفّاره هم بدهد.[2]

تبصره . حکم بقاى عمدى بر حدث حیض تا پیش از اذان صبح در ماه رمضان،  مانند حکم بقاى عمدى بر جنابت است.

پرسش 2. شب از خون حیض پاک شدم؛ تصمیم گرفتم بخوابم و پیش از اذان صبح غسل کنم؛ ولى بعد از اذان صبح از خواب بیدار شدم، تکلیف روزه ام چیست؟

پرسش 1. آیا کسى که غسل حیض و جنابت بر ذمه او هست، مى تواند به نیت هر دو یک غسل انجام دهد؟

همه مراجع: آرى، مى تواند.

پرسش 2 . اگر زن براى انجام غسل خاصى (مانند جنابت، حیض و یا غسل جمعه)  نیت کند و آن را به جا آورد، آیا از سایر غسل ها کفایت مى کند؟

پرسش . اگر زن بعد از غسل حیض یا جنابت، شک کند که غسل را درست به جا آورده یا نه، تکلیفش چیست؟

همه مراجع (به جز تبریزى و وحید): به شک خود اعتنا نکند و لازم نیست دوباره غسل به جا آورد.[127]

آیات عظام تبریزى و وحید: اگر احتمال بدهد هنگام غسل، توجه (به شرایط صحت آن) داشته و صحیح به جا آورده است، لازم نیست دوباره غسل کند.

پرسش  . به قصد غسل حیض به حمام رفتم؛ ولى وقتى که بیرون آمدم شک کردم غسل را انجام داده ام یا نه، تکلیفم چیست؟

همه مراجع: باید بنا را بر انجام ندادن بگذارید و غسل تان را به جا  آورید.[1]

پرسش . اگر زن پس از غسل حیض، بفهمد جایى از بدن را نشسته یا مانعى مانند لاک، ریمل و مانند آن در بدنش بوده، تکلیفش چیست؟

آیات عظام امام، بهجت، صافى، فاضل و نورى: اگر از طرف چپ بدن باشد، شستن همان مقدار کافى است و اگر از سمت راست باشد، باید بعد از شستن آن مقدار، دوباره طرف چپ را بشوید و اگر از سر و گردن باشد، باید بعد از شستن آن مقدار، دوباره سمت راست و سپس سمت چپ بدن را بشوید.[1]

آیه اللّه  تبریزى: اگر از طرف چپ بدن باشد، شستن همان مقدار کافى است و اگر از سمت راست باشد، احتیاط مستحب آن است که بعد از شستن آن مقدار،  دوباره طرف چپ را بشوید و اگر سر و گردن باشد، باید بعد از شستن آن مقدار، دوباره طرف راست و چپ را بشوید.[2]

آیه اللّه  سیستانى: اگر از طرف چپ بدن باشد، شستن همان مقدار کافى است و اگر از سمت راست باشد، احتیاط مستحب آن است که بعد از شستن آن مقدار، دوباره طرف چپ را بشوید و اگر از سر و گردن باشد، بنابر احتیاط واجب باید بعد از شستن آن مقدار، دوباره بدن را بشوید.[3]

آیات عظام خامنه اى و وحید: اگر از طرف چپ بدن باشد، شستن همان مقدار کافى است و اگر از سمت راست باشد، احتیاط [واجب] آن است که باید بعد از شستن آن مقدار، دوباره طرف چپ را بشوید و اگر از سر و گردن باشد، باید بعد از شستن آن، دوباره طرف راست و چپ را بشوید.[4]

آیه اللّه  مکارم: همان جایى که نشسته و یا مانع وجود داشته، بشوید کافى است.[5]

پرسش  . اگر زن حائض  پاک شود ولى آب گرم در دسترس نباشد تکلیف چیست؟

همه مراجع: اگر نتواند آب گرم کند و آب سرد نیز براى او ضرر داشته باشد و یا آنکه به طور کلى انجام دادن غسل براى او حرجى و دشوار است، مى تواند تیمم کند.[1]

تبصره: این موضوع اختصاص به غسل حیض ندارد.

پرسش  . آیا مى شود غسل حیض را قبل از وقت نماز انجام داد؟

همه مراجع: آرى، غسل حیض پیش از وقت نماز جایز و صحیح است  ولى به قصد خواندن نماز واجب نباشد؛ بلکه هدف پاک شدن از حیض و انجام کارهاى مستحبى مانند خواندن قرآن و مانند آن باشد.[1]

پرسش . آیا در غسل، شستن موهاى بلند بدن (مانند موهاى سر خانم ها) واجب است؟

همه مراجع (به جز امام، مکارم، فاضل و نورى): خیر، شستن موهاى بلند واجب نیست.[1]

آیات عظام امام، مکارم، فاضل و نورى: بنا بر احتیاط واجب، شستن موهاى بلند هم واجب است.[2]

 تبصره . اگر رساندن آب به پوست، بدون شستن آنها ممکن نباشد، باید موهاى بلند را بشوید که آب به بدن برسد.

پرسش . با چه غسل هایى مى توان نماز خواند؟

آیات عظام امام، بهجت، خامنه اى، صافى و فاضل: تنها با غسل جنابت مى توان نماز خواند؛ ولى با غسل هاى دیگر باید وضو هم گرفت.[114]

آیات عظام تبریزى، سیستانى، نورى و وحید: با همه غسل هاى واجب و مستحب معتبر ـ غیر از غسل استحاضه متوسطه ـ مى توان نماز خواند؛ اگر چه احتیاط  مستحب آن است که [در غیر غسل جنابت ]وضو هم بگیرد.[115]

آیه اللّه  مکارم: با همه غسل هاى واجب و مستحب معتبر مى توان نماز خواند و گرفتن وضو واجب نیست. اما احتیاط مستحب آن است که در غیر غسل جنابت، وضو هم بگیرد.[116]

تکرار غسل

پرسش . اگر زن حائض از خون پاک شود؛ ولى مطمئن باشد که دوباره پیش از ده روز خون مى بیند، تکلیفش چیست؟

همه مراجع (به جز سیستانى، صافى و مکارم): اگر یقین دارد که دوباره خون مى بیند، نباید غسل کند و نماز بخواند؛ بلکه باید به احکام حائض رفتار کند. اما اگر به این امر یقین ندارد، باید غسل کند و نماز بخواند.[1]

آیات عظام سیستانى و صافى: اگر یقین دارد که دوباره خون مى بیند، بنا بر احتیاط غسل کند و نماز خود را به جا آورد و آنچه را که بر حائض حرام است ترک کند. اما اگر به این امر یقین ندارد، باید غسل کند و نماز بخواند.[2]

آیه اللّه  مکارم: در هر صورت باید غسل کند و نماز خود را به جا آورد.[3]

پرسش 1. زنى که عادتش کمتر از ده روز است؛ ولى مى داند که خون از ده روز مى گذرد، تکلیفش چیست؟

همه مراجع: اگر مى داند خون بیش از ده روز ادامه خواهد داشت، باید مقدار عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.[1]

پرسش 2. زنى که عادتش (عددیه) کمتر از ده روز است؛ ولى احتمال مى دهد خون از ده روز بگذرد، تکلیفش چیست؟

آیات عظام امام، خامنه اى، فاضل و نورى: احتیاط واجب آن است که (بعد از ایام عادت) حداقل تا یک روز عبادت را ترک کند و بعد از آن مى تواند تا ده روز عبادت را ترک کند. ولى بهتر است تا ده روز احتیاط کند. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز از خون پاک شده همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[2]

آیه  اللّه  بهجت: اگر خون نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را تا ده روز ترک کند و اگر نشانه ها را نداشت، باید (بعد از ایام عادت) تا یک روز اول عبادت را ترک کند؛ و پس از آن تا روز دهم ترک عبادت مستحب است؛ هر چند احتیاط (جمع بین ترک آنچه بر حائض حرام است و انجام کارهاى مستحاضه) بهتر است. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز از خون پاک شده همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[3]

آیات عظام تبریزى و وحید: باید (بعد از ایام عادت) یک روز عبادت را ترک کند و بعد مى تواند اعمال مستحاضه را انجام دهد و بهتر آن است تا روز دهم احتیاط کند. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز از خون پاک شده همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[4]

 آیه  اللّه  سیستانى: بهتر آن است که (بعد از ایام عادت) یک یا دو روز و یا تا روز دهم عبادت را ترک کند. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز از خون پاک شده همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[5]

آیه  اللّه  صافى: احتیاط واجب آن است که (بعد از ایام عادت) یک یا دو روز عبادت را ترک کند و یا احتیاط کند [یعنى کارهایى که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى مستحاضه را نیز بجا آورد ]و بعد از دو روز تا روز دهم و این احتیاط بعد از روز دوم تا روز دهم لازم است. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا آخر ده روز از خون پاک شده، همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[6]

آیه  اللّه  مکارم: باید تا یک روز عبادت را ترک کند و اگر خون قطع نشده یک روز دیگر عبادت را ترک کند و نیز تا روز دهم. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز از خون پاک شده همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[7]

پرسش . اگر زن مضطربه بیشتر از ده روز خون ببیند و همه اش یک جور باشد، تکلیف چیست؟

آیات عظام امام، خامنه اى و نورى: باید به عادت خویشان (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) مراجعه کند. اگر عادت آنان هفت روز است، باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد و اگر کمتر از هفت روز است (مثلاً پنج روز)، باید آن را حیض قرار دهد و بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و هفت روز (در این مثال دو روز)، کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (عبادت) را به جا آورد. اگر عادت خویشانش از هفت روز بیشتر باشد (مثلاً نه روز) باید هفت روز را حیض قرار دهد و بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و هفت روز (در این مثال دو روز)، کارهایى را  که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (که انجام عبادت است) را به جا آورد و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، بنابر احتیاط واجب باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[1]

آیات عظام بهجت و مکارم: باید مطابق عادت خویشان و بستگان خود (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) عمل کند؛ یعنى، روزهاى عادت آنها را معیار قرار داده و باقى را استحاضه بداند و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، بنا بر احتیاط باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[2]

آیه اللّه  تبریزى: در هر صورت باید ششش یا هفت روز را حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[3]

آیه اللّه  سیستانى: بنابر احتیاط واجب باید با دو شرط به عادت برخى از خویشان (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) مراجعه کند و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، باید عددى را بین سه تا ده روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[4]

دو شرط عبارت است از:

1. نداند اندازه عادت آن زن (که از نظر سن و مزاج مماثل اوست) مخالف با اندازه عادت خودش است.

2. نداند اندازه عادت آن زن با اندازه عادت دیگر خویشانش، تفاوت دارد.  اما اگر این دو شرط حاصل نباشد، مى تواند به اختیار خود از سه تا ده روز هر شماره اى را که مناسب با سن و مزاج او باشد، ایام عادت و بقیه را استحاضه خود قرار دهد و بهتر آن است که هفت روز قرار دهد.[5]

آیه اللّه  وحید: باید به عادت خویشان (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) مراجعه کند. اگر عادت آنان شش یا هفت روز است، باید همان حیض و باقى را استحاضه قرار دهد و اگر کمتر از هفت روز است (مثلاً پنج روز) باید همان را حیض قرار دهد. بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و شش یا هفت روز (در این مثال یک یا دو روز) کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (عبادت) را به جا آورد و اگر عادت خویشانش از هفت روز بیشتر باشد (مثلاً نه روز)، باید شش یا هفت روز را حیض قرار دهد و بنا بر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و شش یا هفت روز (در این مثال دو یا سه روز) کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (عبادت) را به جا آورد و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، بنابر احتیاط واجب باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[6]

پرسش . اگر زن مضطربه کمتر از ده روز خون ببیند، تکلیف چیست؟

همه مراجع: همه اش حیض محسوب مى شود.[1]

پرسش . اگر زن مضطربه بیشتر از ده روز با رنگ هاى مختلف (سرخ، سیاه و زرد) خون ببیند، تکلیف چیست؟

همه مراجع: آنچه که نشانه هاى حیض را دارد و از سه روز کمتر و از ده روز بیشتر نباشد، حیض و آنچه با نشانه هاى استحاضه است، استحاضه قرار دهد.[1]

پرسش  . مضطربه به چه زنى گفته مى شود؟

همه مراجع: «مضطربه» زنى است که چند ماه خون دیده و از نظر وقت یا عدد، عادت معینى پیدا نکرده است و یا اگر عادتى هم داشته، عادتش از بین رفته و عادت دیگرى پیدا نکرده است.[1]

پرسش . مبتدئه به چه زنى گفته مى شود؟

همه مراجع: «مبتدئه» به زنى گفته مى شود که براى نخستین بار خون حیض مى بیند؛ خواه دختر باشد یا زن.[1]

پرسش 50 . زنى که عادت وقتیه دارد، اگر بیش از ده روز خون یک جور ببیند، تکلیفش چیست؟

آیات عظام امام، خامنه اى و نورى: اگر خون ها یک جور باشد و نتواند با نشانه ها، حیض را تشخیص دهد، باید شماره عادت خویشان خود را حیض قرار دهد. البته این در صورتى است که عادت همه یا اکثر قریب به اتفاق آنان یکسان باشد؛ ولى اگر میان آنان اختلاف هست ـ به عنوان مثال برخى پنج روز و برخى هشت روز عادت مى بینند ـ نمى تواند عادت آنان را ملاک در حیض قرار دهد؛ بلکه باید در هر ماه هفت روز را ایام عادت و بقیه را استحاضه خود  قرار دهد.[1]

آیه اللّه  بهجت: اگر خون ها یک جور باشد و نتواند با نشانه ها، حیض را تشخیص دهد، باید هفت روز ایام عادت را حیض قرار دهد.[2]

آیه اللّه  سیستانى: اگر خون ها یک جور باشد و نتواند با نشانه ها، حیض را تشخیص دهد، باید با دو شرط شماره عادت برخى از خویشان خود را حیض قرار دهد.

1. نداند اندازه عادت آن زن (که از نظر سن و مزاج مماثل اوست) مخالف با اندازه عادت خودش است.

2. نداند اندازه عادت آن زن با اندازه عادت دیگر خویشانش، تفاوت دارد. اما اگر این دو شرط حاصل نباشد، مى تواند به اختیار خود از سه تا ده روز هر شماره اى را که مناسب با سن و مزاج او باشد، ایام عادت و بقیه را استحاضه خود قرار دهد و بهتر آن است که هفت روز قرار دهد.[3]

پرسش 1 . اگر زنى که عادت وقتیه دارد در کمتر از ده روز خون ببیند، تکلیفش چیست؟

همه مراجع: باید همه آن را حیض قرار دهد.[1]

پرسش 1. عادت وقتیه چیست؟

همه مراجع: زنى که دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون ببیند؛ ولى شماره روزهایى که در هر دو ماه خون دیده به یک اندازه نباشد، چنین زنى داراى «عادت وقتیه» است؛ به عنوان مثال در ماه نخست از روز اول تا هفتم و در ماه دوم از اول تا روز هشتم، خون ببیند. او باید عادت خود را در این مثال، روز اول ماه قرار دهد.[1]

پرسش 2 . زنى که از خون پاک نمى شود، اگر دو ماه پشت سر هم در وقت معین خون با نشانه هاى حیض ببیند ولى شماره هاى آن به یک اندازه نباشد، آیا عادت وقتیه براى او محقق مى شود؟

آیات عظام امام، خامنه اى، صافى، فاضل، مکارم و نورى: زنى که از خون پاک نمى شود؛ ولى دو ماه پشت سر هم در وقت معین خونى با نشانه هاى حیض مى بیند و شماره روزهایى که در هر دو ماه خون دیده، به یک اندازه نباشد و باقى آن نشانه هاى استحاضه را داشته باشد، چنین زنى نیز عادت وقتیه دارد. به عنوان مثال در ماه نخست از اول ماه تا هفتم و در ماه دوم از اول تا هشتم، خونى با نشانه هاى حیض و باقى را با نشانه هاى استحاضه ببیند.[2]

آیات عظام بهجت، تبریزى، سیستانى و وحید: زنى که از خون پاک نمى شود؛  ولى دو ماه پشت سر هم در وقت معین خونى با نشانه هاى حیض مى بیند و شماره روزهایى که در هر دو ماه خون دیده، به یک اندازه نباشد و باقى آن نشانه هاى استحاضه را داشته باشد، چنین زنى عادت وقتیه ندارد؛ چه اینکه عادت با نشانه هاى حیض محقق نمى شود.[3]

پرسش . زنى که عادت ماهانه او مثلاً هفت روز است، اگر در یک ماه کمتر از هفت روز (مثلاً 4 روز) خون ببیند و سپس پاک شود و نداند پیش از تمام شدن روز دهم خون خواهد دید یا نه، آیا باید غسل کند، یا باید صبر نماید؟

همه مراجع: اگر مطمئن باشد که در باطن خون نیست، باید براى عبادت هاى خود غسل کند و اگر مطمئن نیست، باید خود را وارسى کرده و در صورت آلوده بودن باطن، غسل کرده و عبادات خود را به جاى آورد.[1]

تبصره . آیه اللّه  تبریزى در قسمت دوم پاسخ احتیاط واجب کرده اند.

[1]. توضیح المسائل مراجع، م 505 و 506 ؛ وحید، توضیح المسائل، م 511 و دفتر: خامنه اى.

به چه دلیل اسلام ارتباط زناشویی را در ایام عادت زنان حرام کرده است ؟
پاسخ- این کار در اسلام حرام است و بعضی از فقیهان ما قائل به کفاره هم هستند . و کفاره ی سنگینی هم دارد . اگر ارتباط جنسی به معنای خاص دراین دوران برقرار بشود ، آفت های روحی و روانی دارد . برای خانم ها آفات جسمی بیشتری دارد . در این ایام سطح هورمون استروژن بشدت کاهش پیدا می کند و میل جنسی خانم صفر یا نزدیک به صفر می شود. به تعبیری علمی انرژی جنسی کم می شود. اگر مرد دراین حات بخواهد با همسرش ارتباط برقرار کند این کار برای خانم مطلوب نیست و نفرت پیدا می کند و خاطره ی ناخوشایندی در ذهن او شکل می گیرد و ممکن است که در آینده خانم را سرد مزاج کند . یکی از علل اختلال جنسی و انزجار جنسی همین مسئله است . خانم ها دراین دوران از نظر وضعیت جسمی وضعیت نامناسبی دارند از جمله ضعف جسمی و خستگی زودرس و درد . خانم ها بخاطر ای مشکلات بی حوصله هستند و خیلی زود رنج هستند . گاهی خانم در این ایام حوصله ی بچه ها را هم ندارد. این حالت در خانمها بقدری نا محسوس است که بیش از نیمی از جرایم خانمها در این ایام صورت می گیرد . درغرب اگر خانمی در این ایام دچار جرم بشود در مجازات او تخفیف می دهند . میزان تصادفات خانم ها در این یک هفته ( البته برای بعضی از خانمها بیشتر یا کمتر از یک هفته است ) پنج برابر بیشتر از مواقع دیگر است . بیشترین مراجعه خانم ها به دادگاهها برای تقاضای طلاق در همین ایام است. تمام محدودیت های اسلام  برای مصونیت انسان است  .

 آیا این ارتباط جنسی و زناشویی در ایام عادت خانم ها آفت جسمی هم دارد ؟

پاسخ – بله .ما چند نمونه از آفت جسمی این ارتباط را اشاره می کنیم . وقتی آقا با خانم در این دوران ارتباط برقرار می کند یک آسیب های بافتی در زن ایجاد می شود . درحالت عادی اگر این ارتباط از طرف مرد برقرار بشود چون ترشحاتی در بدن خانم وجود دارد ، این ترشحات آسیب های بافتی را ترمیم می کند ولی در ایام عادت ماهیانه چون این ترشحات وجود ندارد و این آسیب های بافتی ترمیم نمی شود و مشکل ایجاد   می کند. ازنظر علمی هم ، این ارتباط اختلالی بنام اندومتریوز ایجاد می کند که بافت رحمی به قسمت های دیگر بدن هم کشیده بشود و خانم احساس ناراحتی در بدنش بکند یا باعث یکسری عفونت هایی در بدن می شود . این بخاطر ضررهای این ارتباط است که اسلام آنرا حرام کرده است . این ارتباط جلوی یکسری فواید را هم می گیرد . عادت ماهیانه برای پاکی رحم ، بارداری و آمادگی شیردهی بسیار مهم است . وقتی این ارتباط در این دوران برقرار می شود جلوی این فواید گرفته می شود . حتی ممکن است در این اترابط نطفه ای بوجود بیاید گرچه از نظر پزشکی امکان بارداری خانم بسیار کم است ولی محال نیست یعنی ممکن است که این اتفاق بیفتد و ثابت شده است که اگر در این ایام نطفه ای منعقد بشود زمینه اختلال ژنتیکی در این جنین وجود دارد. مجموعه این شرایط روحی وروانی و جسمی باعث می شود که اسلام این ارتباط را حرام کرده است .

 بعضی از مراجع تقلید فرموده اند که برقرار کردن ارتباط زناشویی غیر متعارف مکروه است و این عمل در ایام عادت ماهیانه خانمها کراهت شدیده دارد .اگر انسان دچار کراهت شدیده بشود یعنی انسان گناه کرده است ؟
پاسخ – خیر کراهت شدیده گناه محسوب نمی شود . اسلام یکسری از رفتارها را حرام کرده است . اگر عملی مکروه باشد گناه محسوب نمی شود. فرموده اند : هر مکروهی جایز است . منظور از مکروه این است که اگر انجام نشود بهتر است ولی جایز است . اینکه اسلام می فرماید : این عمل را در ایام عادت ماهیانه خانمها کراهت شدیده دارد بخاطر مشکلاتی است که پیش می آورد . این عمل غیر متعارف باعث درد در ستون فقرات ، کمر درد ، اختلالت معده ای تخلیه ای و بواسیر در خانم ها می شود و باعث عفونت موضعی در دستگاه دفع ادرار در آقایان (بخاطر میکروب ها وانگل ها) می شود . اینها جزو آفت هاست . الان ثابت شده است که اگر این کار ادامه پیدا بکند مرد کنترل خودش را از دست می دهد . و دچار اطفاء زودرس می شود که این هم خودش اختلال است .

منبع: پایگاه اطلاع رسانی تنظیم خانواده

پرسش . شرایط خون حیض چیست؟

شرایط تحقق خون حیض عبارت است از:

1. بلوغ،

2. کمتر از سه روز نبودن،

3. بیشتر از ده روز نبودن،

4. پى در پى بودن سه روز اول،[1]

5. استمرار خون در تمام سه شبانه روز،

6. مشاهده حیض پیش از سن یائسگى،

7. بین دو حیض دست کم ده روز فاصله باشد.[2]

تبصره . صفات خون حیض با شرایط آن تفاوت دارد. اگر خونى تمامى شرایط حیض را دارا باشد، به طور حتم خون حیض است و اگر یکى از شرایط را نداشته باشد، آن خون، حیض محسوب نمى شود؛ در حالى که در صفات خون، مسئله این چنین نیست. اگر خونى تمامى صفات و نشانه هاى حیض را داشته باشد، به طور حتم ملازم با حیض بودن آن نیست؛ همان گونه که اگر خونى یکى از صفات و نشانه هاى حیض را نداشته باشد، ملازم با نبود حیض نیست.

پرسش . درباره خون حیض توضیح دهید.

«حیض» خونى است که به طور معمول، هر ماه به مدت چند روز از رحم زنان، به علت تأثیر هورمون هاى تخمدان، خارج مى شود. این خونریزى از سن بلوغ تا سن یائسگى زن صورت مى گیرد. از حیض به قاعدگى، رگل، عادت ماهانه، پریود و بى نماز شدن هم تعبیر مى کنند و زن را در این حالت حائض مى گویند. در این دوران از سوى شرع مقدس، احکام و دستوراتى خاص براى زنان قرار داده شده است.

خداوند مى فرماید: «وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحِیضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِی الْمَحِیضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتّى یَطْهُرْنَ فَإِذا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَیْثُ أَمَرَکُمُ اللّهُ إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ التَّوّابِینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ»[1]؛ «و از تو درباره خون حیض سؤال مى کنند، بگو: چیز زیان بار و آلوده اى است، از این رو در حالت قاعدگى، از زنان کناره گیرى کنید و با آنها نزدیکى ننمایید، تا پاک شوند، از طریقى که  خدا به شما فرمان داده، با آنها آمیزش کنید. خداوند توبه کنندگان را دوست دارد و پاکان را [نیز] دوست دارد».

پرسش . دخترى که براى اولین بار خون مى بیند، وظیفه اش چیست؟

همه مراجع: اگر دختر به حد بلوغ رسیده و به مقدار ده روز یا کمتر خون دیده، همه اش حیض است. اگر بیشتر از ده روز باشد و همه اش یک جور نباشد، خون هایى که به نشانه هاى حیض باشد و از سه روز کمتر و از ده روز بیشتر نباشد، حیض محسوب مى شود و باقى استحاضه است؛ ولى اگر همه یک جور باشد؛ یعنى، همه داراى نشانه هاى حیض باشد، مطابق عادت خویشان و بستگان خود (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) عمل کند؛ یعنى، روزهاى عادت آنها را معیار قرار داده و حیض بداند و باقى را استحاضه محسوب کند.[1]

پرسش 1 . اگر دختر پیش از بلوغ خون ببیند، حکم آن چیست؟

همه مراجع: اگر مربوط به زخم، جراحت و مانند آن نباشد، خون استحاضه محسوب مى شود و حیض نیست.[1]

پرسش 2 . آیا دیدن خون حیض در دخترى که نمى داند نه سال او تمام شده یا نه (مثلاً تاریخ ولادتش را فراموش کرده است)، مى تواند نشانه بلوغ باشد؟

همه مراجع (به جز صافى و فاضل): اگر نشانه هاى حیض را داشته باشد (و اطمینان به حیض بودن پیدا کند)، نشانه بلوغ او محسوب مى شود.[2]

آیات عظام صافى و فاضل: بنابر احتیاط واجب، نمى تواند نشانه بلوغ او محسوب شود.[3]

پرسش  . نشانه بلوغ دختر را بیان کنید؟

همه مراجع (به جز سیستانى): نشانه بالغ شدن دختر یکى از سه چیز است:

1. روییدن موى درشت و خشن زیر شکم (اطراف آلت تناسلى)،

2. بیرون آمدن منى،

3. تمام شدن نه سال قمرى.

هر یک از این سه نشانه به تنهایى، علامت بلوغ و رسیدن به حد تکلیف شرعى محسوب مى شود.[1]

آیه اللّه  سیستانى: نشانه بلوغ در دختر، تنها به تمام شدن نه سال قمرى است.[2]

[1]. توضیح المسائل مراجع، م 2225؛ خامنه اى، اجوبه الاستفتاءات، س 1889 و 1890؛ نورى، توضیح المسائل، م 2246 و وحید، توضیح المسائل، م 2304.

پرسش  . سن تکلیف دختر، بر مبناى سال شمسى چقدر است؟

همه مراجع: سن بلوغ در دختر نه سال شمسى، منهاى 97 روز و 22 ساعت و 48 دقیقه مى باشد.

تبصره . سال قمرى از اول محرم شروع و به آخر ذى حجه ختم مى شود و هر ماه قمرى 29 روز و دوازده ساعت و 44 دقیقه است و یک سال قمرى 354 یا 355 روز است. سال شمسى از اول فروردین شروع و به آخر اسفند ختم مى شود و شش ماه اول سال، هر ماه 31 روز و پنج ماه بعد هر ماه سى روز و ماه اسفند در سال هاى عادى 29 روز و در سال کبیسه سى روز است. براساس این محاسبه، هر سال شمسى، یازده روز بیشتر از سال قمرى است و چون ملاک عبادت و تکالیف شرعى از نظر قرآن و روایات، ماه هاى قمرى است؛ از این روز بلوغ شرعى (اول تکلیف)، به حساب قمرى تعیین مى شود.

پرسش . اگر دختر پیش از بلوغ، خونى با نشانه هاى حیض ببیند، آیا حیض محسوب مى شود؟

همه مراجع: خیر، خون حیض محسوب نمى شود؛ هر چند نشانه هاى حیض را نیز داشته باشد.[1]

تبصره 1 . حکم این خون که آیا مى تواند استحاضه باشد، در بخش «استحاضه» بیان شده است.

تبصره 2 . اگر هیچ یک از نشانه هاى بلوغ در دختر پیدا نشود، خونى که پیش از بلوغ مى بیند، حیض نیست؛ ولى اگر یکى از نشانه هاى بلوغ در او پدیدار گردد، خون یاد شده چنانچه صفات حیض را داشته باشد، حیض محسوب مى شود.