مـسـأله : مـخـارج سـفـر زن اگـر بیشتر از مخارج وطن باشد، با شوهر نیست ، ولى اگر شوهر مایل باشد که زن را سفر ببرد، باید مخارج سفر او را بدهد.

مـسـأله 1: اگـر مـردى نـفـقـه زن را نـپـردازد، زن مى تواند از تمکین به شوهر خـوددارى نـمـایـد و هـمـچـنـین مى تواند نزد حاکم رفته تا او شوهر با مجبور به پرداخت مـخـارج زنـدگـى زن کـنـد و اگـر دسـتـرسـى بـه حـاکـم مـمـکـن نـبـاشد، زن مى تواند از اموال مرد به اندازه نفقه خودش بدون اذن او بردارد.(1)

مـسـأله 2:

امازنـى کـه از شـوهـر اطاعت مى کند (یعنى ناشزه نیست ) اگر مطالبه خـرجـى کـنـد و شـوهـر نـدهـد مى تواند در هر روز به اندازه خرجى آن روز بدون اجازه از مال او بردارد و اگر ممکن نیست چنانچه ناچار باشد معاش خود را تهیه کند، در موقعى که مشغول تهیه معاش است اطاعت از شوهر بر او واجب نیست .(2)

فاضل :... و شوهر ندهد مى تواند جهت الزام شوهر به پـرداخـت نـفـقـه بـه مـجـتـهـد جـامـع الشـرایـط و اگـر نـبـاشـد بـه عدول مؤ منین و اگر آنهم ممکن نشد به فساق از مؤ منین مراجعه نماید و چنانچه الزام شوهر بـر دادن نـفـقه ممکن نباشد مى تواند در هر روز به اندازه خرجى همان روز بدون اجازه از مال او بردارد و اگر ممکن نیست چنانچه ناچار باشد معاش خود را تهیه کند، در موقعى که مشغول تهیه معاش است اطاعت از شوهر بر او واجب نیست .(3)
مـکـارم : بـنـابـر احـتـیـاط واجـب خـرجـى را بـایـد بـا اجـازه حـاکـم شـرع از مال شوهر بر دارد.(4)

مـسـأله1 : زن مـى تـوانـد نفقاتى را که شوهر نداده در هر زمانى از او مطالبه کند، و اگر شوهر نپرداخت ، زن مى تواند با مراجعه به حاکم شرع نفقه خود را از شوهر بـگـیرد، و در صورتى که شوهر نداشته باشد که نفقه را بپردازد به او مهلت داده مى شود که هر گاه توان پرداختن پیدا کرد بپردازد.(1)

مـسـأله2 : اگـر مـردى نـفـقـه زن را نـپـردازد، زن مى تواند از تمکین به شوهر خـوددارى نـمـایـد و هـمـچـنـین مى تواند نزد حاکم رفته تا او شوهر با مجبور به پرداخت مـخـارج زنـدگـى زن کـنـد و اگـر دسـتـرسـى بـه حـاکـم مـمـکـن نـبـاشد، زن مى تواند از اموال مرد به اندازه نفقه خودش بدون اذن او بردارد.(2)

مـسأله : اگر مرد نفقه یک روز زن را نپردازد، در پایان آن روز به مقدار نفقه به گردن مرد، دین مى آید و به زن مقروض مى شود. چه زن آن را از مرد طلب کرده باشد یا نه .

تبصره: با این وجود مردی که نفقه زنش را نمی پردازد حق الناس به گردنش می آید و باید صاحب حق که همسر وی است را از خود راضی نماید.

پرسش : آیا نفقه حتما باید بصورت پولِ نقد پرداخت شود؟

جواب :نـفـقـه را مـى تـوان بـه صـورت پـول یـا عـیـن بـه زن پـرداخـت ، مـثـلا مـى تـوان غـذا را پـخـتـه یـا نـپـخـتـه و یـا پـول آن را به زن داد و زن نیز مالک آن مى شود و هیچکدام از طرفین حق ندراند دیگرى را ملزوم به پرداخت یا دریافت پول کنند.

مـسـأله : در صـبـح هـر روز زن مـالک نـفـقـه هـمـان روز از مال شوهر مى شود، البته به مقدارى که در آن روز مصرف مى کند. (موارد و مقدار نفقه زن در قـسـمـت حـقـوق ذکـر خـواهـد شـد، مـراجـعـه نـمـایـیـد.) بـنـابـرایـن اگـر مـرد پـول بـیـشـتـرى به زن بدهد که او به اندازه نفقه خود از آن بردارد، زن زائد بر آن را مالک نیست و شوهر مى تواند آن را از زن پس بگیرد.(1)

مـسـأله : اگـر مـرد نـفـقـه یـک روز یا یک هفته و یا مثلا یک ماه را یک جا به زن بـدهـد، و زن بـا صـرفـه جـویـى و یـا اسـتـفـاده کـردن از پـولهـاى دیگر، مقدارى از این پول را پس انداز کند، زن مالک آن است و شوهر حق پس گرفتن آن را ندارد.(2)

تبصره : مـعـمـولا مـردهـا علاوه بر نفقه زن مخارج بچه ها را هم به زن مى پردازند، در مـسـاءله فـوق ، زن فـقـط صـاحـب آن مـقـدارى از پـول مى شود که در نفقه خودش صرفه جویى کرده باشد. ولى صاحب مازاد بر مخارج فرزندان نیست . مگر آنکه شوهر آن را به زن تملیک کند.

(1).امام : تحریر الوسیله ، کتاب نکاح ، فصل فى النفقات ، مساءله 10.