مـسـاءله : جـایـز نـیـسـت زن یا شوهر عکسى را که مى داند دیدن آن براى دیگرى حرام است به او نشان بدهد.(1)
در نتیجه : زن نمى تواند عکس خانمهاى بى حجاب را که دیدن آن براى شوهرش جایز نیست به او نشان دهد. (مانند بعضى عکسهاى آلبوم خانوادگى )

احکام نگاه و پوشش

آرایش، روابط، گفت و گو

(مطابق با نظر ده تن از مراجع عظام)

تنظیم و نظارت: نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه ها

معاونت مطالعات راهبردى ـ اداره مشاوره و پاسخ

مؤلف:سیدمجتبى حسینى

دریافت
توضیحات: فایل pdf

دریافت
توضیحات: فایل word

پرسش . کلمه «ضرورت» به عنوان شرط جواز لمس زن و یا نگاه به او در کلمات فقیهان، به چه معنا است و حدود آن کدام است؟

معیار شناخته شده براى «ضرورت» مسأله اهم و مهم است. هر جا عنوانى تحقق یابد که اهمیت آن از عنوان نگاه به زن نامحرم و لمس او، بیشتر باشد، بر آن تقدم پیدا مى کند و آن را تحت پوشش خود قرار مى دهد. به عنوان مثال جایى که سلامت و جان زن نامحرمى در خطر باشد، تردیدى نیست که مصلحت و اهمیت آن به مراتب بیشتر از مصلحت ترک لمس و نگاه به او است. در این صورت باید جانب اهم مراعات گردد و بر جواز نگاه و لمس فتوا داده شود مسأله معالجه و درمان مریض نیز یکى از مصادیق بارز آن شمرده مى شود.

پرسش . مقصود از «ریبه» و «تلذذ» در رساله هاى مراجع چیست؟

منظور از «ریبه»، ترس افتادن به گناه و حرام است و منظور از «تلذذ» همان لذت جنسى است. اگر نگاه به دیگرى با یکى از این دو مشخصه همراه باشد، از نظر شرع مقدس حرام مى گردد. گاهى انسان تنها به جهت لذّت بردن به زن نگاه مى کند؛ بى آنکه بترسد به گناه کشیده شود و گاهى نگاه از روى لذّت نیست؛ بلکه ترس آن است که به دنبال آن گناهى انجام گیرد و مقدمه ارتکاب حرام گردد. این دو نوع نگاه حرام است. گاهى ممکن است که نگاه به زن توأم با دو عنوان یاد شده باشد؛ در این صورت گناه آن شدیدتر است.[1]

پرسش . آیا نگاه شوهر به کلاه گیس همسرش که از موى زنان نامحرم درست شده، جایز است؟

همه مراجع (به جز امام، خامنه اى و فاضل): نگاه به آن اشکال ندارد.[1]

آیات عظام امام، خامنه اى و فاضل: بنابر احتیاط واجب نگاه به آن جایز نیست.[2]

پرسش . آیا خواندن داستان هاى تحریک کننده جنسى اشکال دارد؟

همه مراجع: اگر باعث تحریک شهوت گردد، خواندن آن جایز نیست.[1]

تماشای برنامه هاى ماهواره اى

پرسش 1. نظر مراجع بزرگوار تقلید را درباره مشاهده برنامه هاى ماهواره بیان کنید؟

آیات عظام بهجت و صافى: استفاده از برنامه هاى مشتمل بر فساد و مخرّب جایز نیست.[1]

آیه اللّه  تبریزى: چنانچه نگاه کردن آنها باعث تهییج شهوت بر حرام یا ترویج فساد در جامعه باشد، جایز نیست و در غیر این صورت باید مراعات مقررات و قوانین شود.[2]

پرسش . حکم نگاه به فیلم هاى روش آموزش جنسى چیست؟

همه مراجع (به جز تبریزى و سیستانى): نگاه به این گونه فیلم ها که به طور معمول با نگاه شهوت برانگیز همراه است، جایز نیست.[1]

آیه اللّه  تبریزى: نگاه به این نوع فیلم ها که باعث تحریک شهوت بر حرام و یا ترویج فساد در جامعه مى شود، جایز نیست.[2]

آیه اللّه  سیستانى: اگر به قصد لذت و شهوت باشد، حرام است و بدون آن نیز بنابر احتیاط واجب جایز نیست.[3]

پرسش . نظر مراجع بزرگوار تقلید را درباره مشاهده برنامه هاى ماهواره بیان کنید؟

آیات عظام بهجت و صافى: استفاده از برنامه هاى مشتمل بر فساد و مخرّب جایز نیست.[1]

آیه اللّه  تبریزى: چنانچه نگاه کردن آنها باعث تهییج شهوت بر حرام یا ترویج فساد در جامعه باشد، جایز نیست و در غیر این صورت باید مراعات مقررات و قوانین شود.[2]

آیات عظام خامنه اى و مکارم: استفاده از برنامه هاى مفید و مشروع (مانند برنامه هاى علمى و قرآنى) هر چند فى نفسه مانعى ندارد؛ ولى با توجه به اینکه برنامه هایى که از طریق این دستگاه پخش مى شود غالبا در بردارنده آموزش افکار گمراه کننده و تحریف حقایق و برنامه هاى لهو و فساد هستند، استفاده از ماهواره جایز نیست.[3]

آیه اللّه  سیستانى: استفاده از ماهواره اگر مفسده نداشته باشد، جایز است و دیدن فیلم هاى مستهجن جایز نیست و تهیه آن در صورتى که اطمینان پیدا شود دیگران از آن استفاده بدى نمى کنند، اشکال ندارد[4].

آیه اللّه  فاضل: استفاده از برنامه هاى مفید و مشروع آن اشکال ندارد؛ ولى مشاهده برنامه هاى مشتمل بر فساد و مخرّب جایز نیست و اگر در این زمینه مقرراتى وجود دارد، باید رعایت شود.[5]

پرسش . آیا در مشاهده فیلم هاى شهوت انگیز، بین فرد متأهل و مجرد تفاوتى دارد؟

همه مراجع: نگاه به فیلم هاى محرک و شهوت انگیز، جایز نیست و بین مجرد و متأهل تفاوتى ندارد.[1]

پرسش. اگر شوهر اصرار زیاد کند بر اینکه با او فیلم مبتذل نگاه کنم، تکلیف چیست؟

همه مراجع (به جز تبریزى و سیستانى): اطاعت از شوهر در این زمینه واجب نیست و نگاه به این نوع فیلم ها ـ که به طور معمول با نگاه شهوت برانگیز همراه است ـ جایز نیست.[1]

آیه اللّه  تبریزى: اطاعت از شوهر در این زمینه واجب نیست و نگاه به فیلم هایى که باعث تحریک شهوت بر حرام یا ترویج فساد در جامعه مى شود، جایز نیست.[2]

آیه اللّه  سیستانى: اطاعت از شوهر در این زمینه واجب نیست و نگاه به این نوع فیلم ها اگر با قصد لذت باشد، حرام است و چنانچه بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام نیز باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.[3]

تبصره. اطاعت از شوهر، جایگاه خاصى دارد و مورد یاد شده از این قبیل نیست.

پرسش . نگاه کردن به عورت بچه چه حکمى دارد؟

آیات عظام امام، سیستانى، فاضل، مکارم و نورى: نگاه کردن به عورت بچه ممیزى که خوب و بد را مى فهمد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست؛ هر چند از پشت شیشه و مانند آن باشد.[1]

آیات عظام بهجت، تبریزى، خامنه اى، صافى و وحید: نگاه کردن به عورت بچه ممیزى که خوب و بد را مى فهمد، جایز نیست؛ هر چند از پشت شیشه و مانند آن باشد.[2]

پرسش . حکم نگاه زن به بدن پسر بچه ممیز (به جز عورت او) چیست؟

همه مراجع (به جز بهجت): بدون قصد لذت اشکال ندارد.[1]

آیه اللّه  بهجت: اگر خوب و بد را مى فهمد، بنابر احتیاط واجب نگاه به بدن او جایز نیست.[2]

پرسش . نگاه مرد به بدن مرد و زن به بدن زن، تا چه حدودى جایز است؟

همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، مى توانند به تمام بدن یکدیگر [به جز عورت] نگاه کنند.[1]

پرسش . زن و مرد محرم تا چه اندازه مى توانند به بدن یکدیگر نگاه کنند؟

همه مراجع (به جز مکارم): اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، مى توانند به تمام بدن یکدیگر [به جز عورت] نگاه کنند.[1]

آیه اللّه  مکارم: اگر قصد لذت و ترس افتادن به حرام نباشد، مى توانند تنها به آن مقدارى که در میان محارم، نپوشاندنش معمول است، نگاه کنند و در غیر آن (مثلاً ما بین ناف تا زانوها) بنابر احتیاط واجب، نگاه به آن جایز نیست.[2]

پرسش. حکم نگاه کردن زن به بازو و آرنج مرد نامحرم چیست؟

آیات عظام امام، خامنه اى، صافى: جایز نیست.[1]

آیه اللّه  بهجت: بنابر احتیاط واجب جایز نیست.[2]

آیات عظام تبریزى، سیستانى، فاضل، مکارم، نورى و وحید: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکالى ندارد.[3]

پرسش. آیا همان گونه که نگاه مرد به زن حرام است، نگاه زن به مرد نیز حرام است؟

همه مراجع (به جز بهجت و سیستانى): آرى، نگاه زن به بدن مرد نامحرم [به جز سر، گردن و دست ها و جاهایى که معمولا آن را نمى پوشانند ]حرام است؛ هر چند بدون قصد لذت باشد.[1]

 آیات عظام بهجت و سیستانى: نگاه زن به بدن مرد نامحرم با قصد لذت حرام است و بنابر احتیاط واجب بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام هم نیز [به جز قسمتى از بدن که معمولا آن را نمى پوشانند مانند سر و دست ها ]جایز نیست.[2]

پرسش. آیا زنان مى توانند به حجم بدن مرد نامحرم (مانند پشت و سینه) از روى لباس نگاه کنند؟

همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد.[1]

عنوان: رساله دانشجویى (پاسخ به 640 سوال در مورد احکام مبتلی به و مورد نیاز)

احکام تقلید، احکام نماز و روزه، احکام ازدواج، احکام نگاه و پوشش، احکام موسیقى، احکام بانکى، احکام پزشکى، احکام خارج از کشور، احکام ویژه دانشجویى و... (مطابق با نظر ده تن از مراجع عظام) نام پدیدآور:سیدمجتبى حسینى ؛

تنظیم و نظارت نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه ها، معاونت مطالعات راهبردى ـ اداره مشاوره و پاسخ.

فهرست اجمالى
فهرست تفصیلى ···
مقدمه ···
احکام تقلید ···
احکام وضو ···
احکام غسل ···
احکام جنابت ···
احکام استمنا ···
احکام تیمم ···
احکام اسماى متبرکه ···
احکام نماز ···
احکام نماز و روزه اساتید و دانشجویان ···
احکام روزه ···
احکام اول ماه ···
احکام زکات فطره ···
احکام اعتکاف ···
احکام خمس ···
احکام نذر ···
احکام موسیقى و جشن ها ···
احکام پوشش ···
احکام نامحرم ···
احکام نگاه ···
احکام ازدواج ···
احکام زن و شوهر ···
احکام پزشکى ···
احکام آموزشى ···
احکام امر به معروف ···
احکام منزل ···
احکام مالى ···
احکام بانکى ···
احکام غیرمسلمانان و خارج از کشور ···
احکام کپى رایت ···
احکام ویژه دانشجویى ···
کلیدواژه ها (به ترتیب حروف الفبا) ···
اصطلاح شناسى ···
کتابنامه

پرسش. نگاه کردن به عکس هاى عریان موجود در کتاب هاى پزشکى ـ که آموزش آن براى دانشجویان ضرورى است ـ چه حکمى دارد؟
همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشکال ندارد.1

پرسش. در بیمارستان ها و مراکز آموزشى ـ پزشکى، دانشجویان جهت آموزش به معاینه نواحى مختلف بدن (شکم، سینه، لگن و عورت ) بیمار مى پردازند. با توجه به اینکه این امر یک موضوع آموزشى است که در برنامه پزشکان قرار دارد، حکم آن چیست؟
همه مراجع (به جز تبریزى ): اگر فراگیرى مسائل پزشکى، در حدى است که حفظ سلامتى و جان بیماران (هر چند در آینده )، متوقف بر آن باشد ؛ به مقدار ضرورت و ناچارى جایز است.1
آیه اللّه  تبریزى: اگر فراگیرى مسائل پزشکى، در حدى است که حفظ سلامتى و جان بیماران (هر چند در آینده ) و یا حفظ پیشرفت و فرهنگ طب مسلمانان، متوقف بر آن باشد، اشکال ندارد.2

پرسش. حکم وارد کردن اسپرم مرد اجنبى به رحم زن ـ در صورتى که شوهرش عقیم باشد ـ چیست؟ فرزندى که متولد مى شود، متعلق به کیست؟
همه مراجع (به جز خامنه اى ): این کار حرام است و اگر فرزندى به دنیا آید، به صاحب نطفه و به زنى که صاحب رحم است، تعلّق دارد.1
آیه اللّه  خامنه اى: اصل این کار اشکال ندارد ؛ به شرط آنکه از مقدمات حرام (مانند نگاه و لمس نامحرم ) پرهیز شود و اگر فرزندى به دنیا آید، به صاحب نطفه و به زنى که صاحب رحم است، تعلّق دارد.2

پرسش. حکم باردار نمودن مصنوعى زن با نطفه شوهرش چیست؟ آیا فرزندى که از این راه متولد مى شود، حکم فرزند حقیقى را دارد؟
همه مراجع: اصل این کار اشکال ندارد ؛ به شرط آنکه از مقدمات حرام (مانند نگاه و لمس نامحرم ) پرهیز شود و بچه به دنیا آمده، همه احکام فرزند آن زن و شوهر را دارا است.1

پرسش . آیا پرستار مى تواند براى گرفتن نبض و فشار خون و... به بدن نامحرم نگاه و او را لمس کند؟
همه مراجع (به جز تبریزى و سیستانى ): با وجود پرستار هم جنس، این کار براى غیرهم جنس جایز نیست ؛ ولى اگر ضرورت باشد، اشکال ندارد.1
آیات عظام تبریزى و سیستانى: اگر براى انجام دادن این امور، پرستار هم جنس در دسترس نباشد و یا مهارت غیرهم جنس در این زمینه بیشتر باشد، اشکال ندارد.2
تبصره 1. پرستار در نگاه و لمس تنها باید به همان قسمت از بدن ـ که انجام معاینه به آن ارتباط دارد ـ اکتفا کند.
تبصره 2. چنانچه پرستار براى معاینه، به نگاه و لمس بدن بیمار نیاز داشت، مانعى ندارد و در غیر این صورت، تنها باید به یکى از آن دو اکتفا کند.
تبصره 3. در صورتى که معاینه از روى لباس ممکن باشد، باید به این مقدار اکتفا کند و لمس بدن جایز نیست.

پرسش . لمس بیمار براى معاینه و درمان، چه حکمى دارد؟
همه مراجع (به جز تبریزى و سیستانى ): اگر پزشک هم جنس در دسترس نباشد، لمس بیمار براى معاینه و درمان اشکال ندارد ؛ ولى باید به مقدار ضرورت اکتفا کند.1
آیات عظام تبریزى و سیستانى: اگر پزشک هم جنس در دسترس نباشد و یا مهارت مرد بیشتر باشد، لمس بیمار براى معاینه و درمان اشکال ندارد ؛ ولى باید به مقدار ضرورت اکتفا کند.2
تبصره 1. اگر معاینه از روى لباس ممکن باشد، باید به این راه بسنده کند.
تبصره 2. جواز لمس بیمار به منظور معاینه، باعث نمى شود که نگاه به بدن نیز جایز باشد ؛ مگر آنکه نگاه به آن لازم باشد.

پرسش . در صورتى که پزشک هم جنس هم وجود دارد و معالجه مستلزم نگاه و لمس است ؛ ولى احتمال مى رود که متخصص غیرهم جنس بیمارى را بهتر تشخیص دهد، تکلیف چیست؟
همه مراجع (به جز تبریزى و سیستانى ): تخصص بیشتر باعث نمى شود که زن به پزشک مرد مراجعه کند ؛ مگر آنکه ضرورت و احتمال خطر در میان باشد.1
آیات عظام تبریزى و سیستانى: اگر تخصص پزشک مرد در آن بیمارى بیشتر باشد، مراجعه به او اشکال ندارد.1

پرسش . آیا پسر بچه ممیز، مى تواند به مو و بدن نامحرم نگاه کند؟

همه مراجع (به جز مکارم و تبریزى): پسر بچه ممیز تکلیف ندارد و نگاهش به زن بى اشکال است؛ ولى بنابر احتیاط واجب، زن باید بدن و موى خود را از پسر بچه ممیزى که نگاهش به زن، باعث تحریک شهوت او مى شود، بپوشاند.[1]

آیات عظام تبریزى و مکارم: پسر بچه ممیز تکلیف ندارد و نگاهش به زن بى اشکال است؛ ولى بهتر ست زن بدن و موى خود را از او بپوشاند.[2]

تبصره. حکم «نگاه پسر بچه ممیز به زن بى اشکال است» در رساله هاى عملیه نیامده است؛ ولى از آنجا که فقیهان یکى از نشانه هاى تکلیف را بلوغ مى دانند، پسر بچه ممیز مشمول آن قرار نمى گیرد.

پرسش . حکم تماشاى کشتى گیران و سایر ورزشکاران با بدن نیمه برهنه، از تلویزیون براى بانوان چگونه است؟
آیات عظام امام، فاضل، سیستانى، نورى و وحید: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد و باعث مفسده هم نشود، اشکال ندارد.1
آیات عظام بهجت، صافى و مکارم: با توجه به اینکه نگاه به این نوع برنامه ها، باعث فساد و تهییج شهوت مى شود، جایز نیست.2
آیه اللّه  تبریزى: اگر به طور غیرزنده پخش شود و قصد لذت و ترس افتادن به حرام نباشد، اشکال ندارد. اما اگر به طور زنده پخش شود، در هر حال جایز نیست.3

پرسش. حضور بانوان در میادین ورزشى مردان (مانند فوتبال و کشتى ) وقتى که با شورت و زیرپوش بازى مى کنند، چه حکمى دارد؟
همه مراجع (به جز بهجت، تبریزى و سیستانى ): نگاه زن به بدن نامحرم جایز نیست ؛ هر چند بدون قصد لذت باشد.1
آیه اللّه  بهجت: نگاه به آنها بنابر احتیاط واجب جایز نیست و اگر باعث مفسده شود، حضور آنان حرام است.2
آیات عظام تبریزى و سیستانى: با توجه به اینکه حضور زنان در این گونه ورزشگاه ها، باعث مفسده است، جایز نیست.

پرسش. ظهور فیلم هاى عکاسى و میکس به وسیله مرد، چه حکمى دارد؟
همه مراجع: اگر مرد زن را نشناسد و باعث مفسده نشود، اشکال ندارد.1

پرسش  . در حین کار با شبکه اینترنت گاهى در کنار برخى از مقالات، عکس هاى مبتذل دیده مى شود که ناگزیر از دیدن آنها هستیم ؛ راهنمایى شما چیست؟
آیات عظام امام، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، فاضل و وحید: اگر به طور اتفاقى چشمتان به آن بیفتد، اشکال ندارد ؛ ولى نگاه به آن با قصد لذت حرام است و بنابر احتیاط واجب، بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه، جایز نیست.1
آیات عظام بهجت، صافى، مکارم و نورى: اگر به طور اتفاقى چشمتان به آن بیفتد، اشکال ندارد ؛ ولى نگاه عمدى به آن (هر چند بدون قصد لذت )، جایز نیست.

پرسش  . دیدن فیلم هاى مبتذل به منظور سانسور کردن آن، چه حکمى دارد؟
آیات عظام امام، خامنه اى، فاضل و مکارم: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، براى مأموران نظارت در مقام عمل به وظیفه قانونى ـ به مقدار ضرورت ـ اشکال ندارد ؛ ولى باید از قصد لذت اجتناب کنند. واجب است افرادى که براى نظارت و بررسى گمارده مى شوند، از جهت فکرى و روحى زیر نظر راهنمایى مسئولان باشند.1
آیات عظام بهجت، صافى و وحید: نگاه به این فیلم ها ـ که همیشه با نگاه شهوت برانگیز همراه است ـ جایز نیست.2
آیه اللّه  سیستانى: اگر با قصد لذت باشد، حرام است. اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، بنابر احتیاط واجب، نگاه کردن به آن جایز نیست.

پرسش . نگاه به فیلم هاى مبتذل ـ که بیشتر زنان غیرمسلمان در آن بازى مى کنند ـ در صورتى که موجب تحریک انسان نشود، چه حکمى دارد؟
همه مراجع (به جز تبریزى و سیستانى ): با توجه به اینکه دیدن این گونه فیلم ها، شهوت برانگیز و مقدمه ارتکاب گناه است، نگاه به آنها حرام است.1
آیه اللّه  تبریزى: نگاه به فیلم هایى که موجب تحریک شهوت بر حرام یا ترویج فساد در جامعه باشد، جایز نیست.2
آیه اللّه  سیستانى: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه نیز باشد، بنابر احتیاط واجب نگاه به زنان جایز نیست.3

پرسش . حکم نگاه کردن زن به بازو و آرنج مرد نامحرم چیست؟
آیات عظام امام، خامنه اى و صافى: جایز نیست.1
آیه اللّه  بهجت: بنابر احتیاط واجب جایز نیست.2
آیات عظام تبریزى، سیستانى، فاضل، مکارم، نورى و وحید: اگر بدون قصد لذّت و ترس افتادن به گناه باشد، اشکال ندارد.3

پرسش  . اگر با مشاهده فیلم هاى شهوت انگیز، مقدارى از شهوت انسان فروکش کند و در جلوگیرى از ارتکاب حرام مؤثر باشد ؛ آیا مشاهده آن جایز است؟
همه مراجع: نگاه به این فیلم هاى شهوت انگیز، جایز نیست و توجیه یاد شده، مجوز ارتکاب حرام دیگر نمى شود.

پرسش . آیا زن و شوهر براى تحریک جنسى، مى توانند به فیلم هاى سکس و مبتذل نگاه کنند؟
همه مراجع (به جز تبریزى ): خیر، تحریک شهوت به وسیله فیلم هاى مبتذل و جنسى جایز نیست.1
آیه اللّه  تبریزى: نگاه به فیلم هایى که باعث تحریک شهوت بر حرام و یا ترویج فساد در جامعه مى شود، جایز نیست.2

پرسش . نگاه به فیلم هاى مجاز داخلى و خارجى ـ که از سوى وزارت ارشاد اجازه داده شده است ـ چه حکمى دارد؟
همه مراجع: [ اگر در حد ابتذال نبوده] و بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد و باعث مفاسد و انحرافات اخلاقى نشود، اشکال ندارد (خواه فیلم داخلى باشد یا خارجى ).

پرسش . نگاه هاى ممنوع و حرام کدام است؟
نگاه هاى حرام عبارت است از:
1. نگاه مرد به چهره آرایش کرده زن،
2. نگاه مرد به زیور آلات زن،
3. نگاه مرد به عکس بى حجاب زن آشنا،
4. نگاه با ریبه  مرد یا زن (ترس افتادن به حرام )،
5. نگاه زن به بدن مرد نامحرم (به جز صورت و دست ها )،
6. نگاه مرد به تمام بدن زن نامحرم (به جز صورت و دست ها تا مچ )،
7. نگاه هوس آلود مرد یا زن(هر چند به صورت و دست ها و یا به بدن هم جنس ).

پرسش . نگاه هاى جایز و حلال کدام است؟
نگاه هاى جایز عبارت است از:
1. نگاه به زن روستانشین که نوعا خود را نمى پوشاند،1
2. نگاه به عکس بى حجاب زن ناشناس،
3. نگاه هم جنس به هم جنس (به جز عورت )،
4. نگاه به زن به منظور ازدواج (با شرایط خاص )،
5. نگاه به زن کهنسال2 که هیچ گونه رغبتى به ازدواج با او نیست،
6. نگاه به زن غیرمسلمان ؛ خواه از اهل کتاب باشد یا نه.3
تبصره. جواز نگاه هاى یاد شده در صورتى است که با قصد لذت و یا ترس افتادن به گناه همراه نشود.

پرسش.درباره حرمت نگاه به نامحرم توضیح دهید؟
«قُلْ لِلْمُؤمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ »1 ؛ «به مؤمنان بگو: چشم هاى خود را از نگاه به نامحرم فرو گیرند».
«وَ قُلْ لِلْمُؤمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ »2 ؛ «و به زنان با ایمان بگو: چشم هاى خود را از نگاه هوس آلود فرو گیرند».

نگاه حرام در شرع عبارت است از:

نگاه مرد به بدن زن نامحرم (به جز صورت و دست ها تا مچ ) ؛ خواه با قصد باشد یا بدون آن. و نیز نگاه به صورت و دست ها اگر با قصد شهوت یا ترس افتادن به حرام باشد. همچنین نگاه زن به مرد نامحرم (به جز صورت، گردن و دست ها و مقدارى از پا ) ؛ خواه با قصد باشد یا بدون آن و نیز به مواضع یاد شده، اگر با قصد شهوت یا ترس افتادن به حرام باشد.

امام صادق (علیه السلام)  مى فرماید: «نگاه به نامحرم، تیرى از تیرهاى مسموم شیطان است و چه بسا یک نگاهى که حسرتى طولانى بر جاى گذارد».3

1.. نور 24 ، آیه 30.
 2. همان، آیه 31.
 3. «النَّظَرُ سَهْمٌ مِنْ سهامِ اِبْلیس مَسْمُومٌ وَ کَمْ مِنْ نَظْرَةٍ اَوْرَثَتْ حَسْرةٌ طَویلَةٌ»: بحار، ج 101/40.

 پرسش . آیا خواندن داستان هاى تحریک کننده جنسى، جایز است؟
همه مراجع: اگر باعث تحریک شهوت گردد، خواندن آن جایز نیست.1

پرسش . زنى که مى داند به جهت چهره زیبایى که دارد، مردان نامحرم به او نگاه مى کنند، چه وظیفه اى دارد؟ آیا پوشاندن آن واجب است؟

آیات عظام امام، سیستانى، فاضل، مکارم و نورى: اگر باعث مفسده نشود، پوشاندن چهره بر او واجب نیست ؛ ولى مردان وظیفه دارند به او نگاه نکنند.1
آیات عظام بهجت، تبریزى و وحید: اگر باعث جلب توجّه مرد نامحرم شود، بنابر احتیاط واجب باید چهره خود را بپوشاند.2
آیه اللّه  صافى: باید چهره خود را در برابر نامحرم بپوشاند.

پرسش . پوشیدن پیراهن آستین کوتاه در مقابل زن نامحرم، چه حکمى دارد؟

آیات عظام امام، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، فاضل و مکارم: اشکال ندارد.1
آیه اللّه  نورى: اگر مخالف عفت عمومى نباشد و در نظر افراد متشرع، منکر محسوب نشود، اشکال ندارد.2
آیه اللّه  وحید: اگر بداند زنان از روى تعمّد و لذت به او نگاه مى کنند، واجب است مرد لباس آستین دار بر تن کند و در غیر این صورت اشکال ندارد.3
آیات عظام بهجت و صافى: بنابر احتیاط واجب، باید لباس آستین دار بر تن کند.4
تبصره. اگر در جایى پوشیدن لباس آستین کوتاه، باعث مفسده خاص گردد، اجتناب از آن واجب است.

پرسش . آیا زن مى تواند براى شوهرش برقصد و همراه با آن، به موسیقى طرب انگیز و شاد گوش کنند؟
همه مراجع (به جز بهجت ): رقص زن براى شوهر، در صورتى که با موسیقى حرام همراه نشود، جایز است.2
آیه اللّه  بهجت: اگر همراه با موسیقى حرام انجام گیرد، جایز نیست و اگر بدون آن باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.

پرسش . آیا رقص زن و مرد اشکال دارد؟
آیات عظام امام و خامنه اى: رقص اگر باعث تحریک شهوت، ارتکاب گناه و یا ترتّب مفسده شود و یا زن در بین مردان نامحرم برقصد، حرام است.1
آیه اللّه  بهجت: به طور کلى رقص اشکال دارد.2
آیه اللّه  تبریزى: رقص زن براى شوهر و رقص زن براى زنان، در مجالس عروسى و مانند آن ـ در صورتى که در معرض نگاه مرد (حتى پسر ممیز ) نبوده و مشتمل بر حرام دیگرى مثل موسیقى و مانند آن نباشد ـ اشکال ندارد. رقص در غیر این دو مورد، از مصادیق لهو بوده و سزاوار است که مؤمن، از لهو اجتناب کند.3
آیات عظام سیستانى و وحید: تنها رقص زن براى شوهر و بر عکس آن، جایز است.4
آیات عظام صافى، فاضل و مکارم: تنها رقص زن براى شوهر جایز است.5

پرسش . آبى که هنگام خواندن مطالب مهیّج و یا دیدن تصاویر محرک از انسان خارج مى شود، چه حکمى دارد؟
همه مراجع: اگر یقین کند که منى است یا نشانه هاى منى را داشته باشد، غسل واجب مى شود و در صورت شک، آن رطوبت پاک است و غسل ندارد.1

پرسش . آیا به جهت کنترل جمعیت، زن و مرد مى توانند با استفاده از عمل جراحى کارى کنند که دیگر نتوانند فرزندى بیاورند؟

همه مراجع (به جز تبریزى، خامنه اى و سیستانى): خیر، این کار جایز نیست.[1]

آیه اللّه  تبریزى: اگر این کار باعث زیان جدى (مانند قطع عضو) شود و یا نگاه و لمس حرام را به دنبال داشته باشد، حرام است و در غیر این صورت، بنا بر احتیاط واجب جایز نیست.[2]

آیه اللّه  سیستانى: اگر این کار باعث زیان جدى (مانند قطع) عضو نشود و نگاه و  لمس حرام را به دنبال نداشته باشد، اشکال ندارد.[3]

آیه اللّه  خامنه اى: اگر این کار به انگیزه [و] غرض عقلایى انجام گیرد و باعث زیان جدى (مانند قطع عضو) نشود و نگاه و لمس حرام را نیز به دنبال نداشته باشد، اشکال ندارد.[4]