پرسش . در ماه رمضان بعد از اذان صبح از حیض پاک شدم؛ آیا روزه آن روز بر من واجب است؟
همه مراجع: خیر، روزه آن روز بر شما واجب نیست.[1]
[1]. توضیح المسائل مراجع، م 1640؛ وحید، توضیح المسائل، م 1648 و دفتر: خامنه اى.
پرسش . در ماه رمضان بعد از اذان صبح از حیض پاک شدم؛ آیا روزه آن روز بر من واجب است؟
همه مراجع: خیر، روزه آن روز بر شما واجب نیست.[1]
[1]. توضیح المسائل مراجع، م 1640؛ وحید، توضیح المسائل، م 1648 و دفتر: خامنه اى.
پرسش 1 . اگر زن در ماه رمضان پیش از اذان صبح، از حیض پاک شود و از روى عمد غسل نکند؛ آیا روزه اش باطل است؟ کفاره هم دارد؟
همه مراجع (به جز مکارم): روزه هایى که بدون غسل حیض گرفته، باطل است و باید علاوه بر قضا، کفاره هم بدهد.[1]
آیه اللّه مکارم: روزه هایى که بدون غسل حیض گرفته، بنابر احتیاط واجب باطل است و علاوه بر قضا، بنابر احتیاط باید کفاره هم بدهد.[2]
پرسش 2 . خانمى در ماه رمضان قبل از اذان صبح از خون حیض پاک شده است؛ ولى به آب دسترسى ندارد، وظیفه اش چیست؟
پرسش . اگر زن در آخر وقت از حیض پاک شود و وقت براى غسل نداشته باشد، آیا خواندن نماز واجب است؟
آیات عظام امام، خامنه اى، صافى، فاضل و نورى: خیر، در فرض یاد شده، نماز بر زن واجب نیست [و قضا هم ندارد].[1]
آیات عظام بهجت، تبریزى و وحید: اگر مى تواند با تیمم نماز بخواند، بنابر احتیاط واجب باید نماز بخواند و اگر نخواند، قضا ندارد.[2]
آیه اللّه سیستانى: بنابر احتیاط واجب باید نماز را با تیمم بخواند و اگر نخواند، باید قضا کند.[3]
آیه اللّه مکارم: اگر به حدى است که فقط مى تواند تیمم کند و یک رکعت نماز را در وقت و بقیه را در خارج وقت به جا آورد، نماز بر او واجب نیست [و قضا هم ندارد].[4]
پرسش . اگر زن در مسافرت (مثلاً قطار و اتوبوس از حیض پاک شود و دسترسى به آب نداشته باشد)، تکلیف نمازش چیست؟
همه مراجع: اگر وقت نماز تا رسیدن به مقصد تمام نمى شود، باید صبر کند و در غیر این صورت اگر در بین راه دسترسى به آب نداشته باشد باید به جاى غسل حیض تیمم کند و بعد از تطهیر بدن و عوض کردن لباس هاى نجس نماز بخواند.[1]
پرسش . آیا زن حائض پس از پاک شدن، باید تمام لباس هاى زمان قاعدگى را بشوید یا اینکه مى تواند با همان لباس ها نماز بخواند؟
همه مراجع: اگر لباس هایش با خون حیض یا نجاست دیگر نجس نشده، مى تواند با آنها نماز بخواند.[1]
[1]. دفتر: همه مراجع.
تکرار غسل
پرسش . اگر زن حائض از خون پاک شود؛ ولى مطمئن باشد که دوباره پیش از ده روز خون مى بیند، تکلیفش چیست؟
همه مراجع (به جز سیستانى، صافى و مکارم): اگر یقین دارد که دوباره خون مى بیند، نباید غسل کند و نماز بخواند؛ بلکه باید به احکام حائض رفتار کند. اما اگر به این امر یقین ندارد، باید غسل کند و نماز بخواند.[1]
آیات عظام سیستانى و صافى: اگر یقین دارد که دوباره خون مى بیند، بنا بر احتیاط غسل کند و نماز خود را به جا آورد و آنچه را که بر حائض حرام است ترک کند. اما اگر به این امر یقین ندارد، باید غسل کند و نماز بخواند.[2]
آیه اللّه مکارم: در هر صورت باید غسل کند و نماز خود را به جا آورد.[3]
[1]. توضیح المسائل مراجع، م 505 ؛ وحید، توضیح المسائل، م 511.
[2]. توضیح المسائل مراجع، م 505.
[3]. توضیح المسائل، م 483.
پرسش 1. زنى که عادتش کمتر از ده روز است؛ ولى مى داند که خون از ده روز مى گذرد، تکلیفش چیست؟
همه مراجع: اگر مى داند خون بیش از ده روز ادامه خواهد داشت، باید مقدار عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.[1]
پرسش 2. زنى که عادتش (عددیه) کمتر از ده روز است؛ ولى احتمال مى دهد خون از ده روز بگذرد، تکلیفش چیست؟
آیات عظام امام، خامنه اى، فاضل و نورى: احتیاط واجب آن است که (بعد از ایام عادت) حداقل تا یک روز عبادت را ترک کند و بعد از آن مى تواند تا ده روز عبادت را ترک کند. ولى بهتر است تا ده روز احتیاط کند. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز از خون پاک شده همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[2]
آیه اللّه بهجت: اگر خون نشانه هاى حیض را داشته باشد، باید عبادت را تا ده روز ترک کند و اگر نشانه ها را نداشت، باید (بعد از ایام عادت) تا یک روز اول عبادت را ترک کند؛ و پس از آن تا روز دهم ترک عبادت مستحب است؛ هر چند احتیاط (جمع بین ترک آنچه بر حائض حرام است و انجام کارهاى مستحاضه) بهتر است. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز از خون پاک شده همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[3]
آیات عظام تبریزى و وحید: باید (بعد از ایام عادت) یک روز عبادت را ترک کند و بعد مى تواند اعمال مستحاضه را انجام دهد و بهتر آن است تا روز دهم احتیاط کند. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز از خون پاک شده همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[4]
آیه اللّه سیستانى: بهتر آن است که (بعد از ایام عادت) یک یا دو روز و یا تا روز دهم عبادت را ترک کند. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز از خون پاک شده همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[5]
آیه اللّه صافى: احتیاط واجب آن است که (بعد از ایام عادت) یک یا دو روز عبادت را ترک کند و یا احتیاط کند [یعنى کارهایى که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى مستحاضه را نیز بجا آورد ]و بعد از دو روز تا روز دهم و این احتیاط بعد از روز دوم تا روز دهم لازم است. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا آخر ده روز از خون پاک شده، همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[6]
آیه اللّه مکارم: باید تا یک روز عبادت را ترک کند و اگر خون قطع نشده یک روز دیگر عبادت را ترک کند و نیز تا روز دهم. پس اگر پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز از خون پاک شده همه اش حیض است و اگر از ده روز گذشت، باید عادت خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و عبادت هایى را که بعد از روزهاى عادت به جا نیاورده، قضا کند.[7]
[1]. العروة الوثقى، ج 1، الحیض، م 24.
[2]. توضیح المسائل مراجع، م 506.
[3]. بهجت، وسیله النجاة، ج 1، م 258.
[4]. تبریزى، توضیح المسائل مراجع، م 506 و وحید، توضیح المسائل، م 512.
[5]. سیستانى، تعلیقات على العروة، ج 1، الحیض، م 23.
[6]. توضیح المسائل مراجع، م 506.
[7]. مکارم، تعلیقات على العروة، ج 1، الحیض، م 23.
پرسش 1. اگر زن از خون حیض پاک شود؛ ولى احتمال مى دهد که در باطن خون وجود داشته باشد؛ آیا مى تواند غسل کند و عباداتش را به جا آورد؟
همه مراجع: خیر، باید استظهار و وارسى کند به این ترتیب که مقدارى پنبه و مانند آن داخل فرج کند و کمى صبر نماید و بیرون آورد. در این صورت حالات ذیل پیش مى آید:
الف. اگر پاک بود، غسل کند و عباداتش را به جا آورد.
ب. اگر پاک نبود (هر چند به رنگ زرد باشد) دو صورت دارد:
1. در حیض عادت ندارد و یا عادتش ده روز است؛ در این صورت باید صبر کند که اگر پیش از ده روز پاک شد، غسل کند و اگر سر ده روز پاک شد و یا خون او از ده روز گذشت، سر ده روز غسل کند.
2. عادتش کمتر از ده روز است و مى داند پیش از ده روز یا سر ده روز پاک مى شود؛ در این صورت نباید غسل کند.[1]
تبصره . آیات عظام بهجت و تبریزى؛ استظهار و وارسى را احتیاط واجب مى دانند.
[1]. توضیح المسائل مراجع، م 506 و دفتر: خامنه اى.
پرسش 1. آیا با غسل حیض مى توان نماز خواند، یا باید وضو هم گرفت؟
آیات عظام امام، بهجت، خامنه اى، صافى و فاضل: خیر، باید براى نماز نیز وضو گرفت.[1]
آیات عظام تبریزى، سیستانى، مکارم، نورى و وحید: آرى، با غسل حیض مى توان نماز خواند. اما احتیاط مستحب آن است که وضو هم بگیرد.[2]
پرسش 2. زن هنگام پاک شدن، پیش از غسل وضو بگیرد یا بعد از آن؟
همه مراجع: فرقى ندارد؛ ولى اگر پیش از غسل وضو بگیرد، بهتر است.[3]
پرسش 3. زن اگر غسل حیض انجام دهد ولى وضو نگیرد، آیا مى تواند به مسجد برود و یا سوره سجده دار تلاوت کند؟
همه مراجع: آرى، مى تواند این امور را انجام دهد؛ چه اینکه وضو شرط صحت غسل حیض نیست.[4]
تبصره . اگر بخواهد نماز بخواند و یا دست به آیات قرآن بزند، بین مراجع تقلید اختلاف نظر هست. برخى مى گویند براى این امور باید وضو بگیرد؛ ولى عده اى مى گویند همان غسل براى آنها کافى است.